Zo maak je de beste keuzes: kies uit 22 tips
We hebben allemaal wel eens last van keuzestress. Wie wil er nu eenmaal niet de beste keuzes maken? Het is tegenwoordig ook lastig om te kiezen; de keuze is reuze, veel is leuk en kijk eens wat anderen allemaal kiezen! Laat jij je leiden door al die mogelijkheden of weet je je te beperken tot je echte behoeften?
Vooraf heb je anders zo last van FOBO (fear of better options). Tja, en heb je gekozen dan sluit je de andere keuzes uit. FOMO (fear of missing out) ligt steevast op de loer. Dat we bevestiging zoeken na onze keuzes geeft al aan hoe onzeker we eigenlijk kiezen. Maar hoe kies je nu eigenlijk in het algemeen? Zo!
Beste keuzes maken een valkuil?
Ons platform heeft niet voor niets als missie om je het beste een nieuw product, dienst of handige oplossing te laten kiezen. We geven per onderwerp steeds graag aan waar je op moet letten en verstrekken informatie over de vormen van aanbod. Maar ook hoe en waar je de beste oplossingen kunt vinden. Toch is het handig om er eens over na te denken hoe je nu eigenlijk in het algemeen kiest. Wil je de perfecte keuze maken en ben je bang om verkeerd te kiezen en spijt te krijgen? ZoKiesje.nl rekent voor jou af met deze valkuilen. We verzamelen in dit artikel tips voor alle twijfelaars met uitstelgedrag. Dat kunnen theorieën, methoden en technieken zijn om steeds weer de beste keuzes te maken. Maar eerst vertellen we je graag meer over de achtergronden van jouw keuzewensen.
Nu of nooit beslissen?
Dat hoeven we nu niet te beslissen... Vooral in het zakenleven en nog eerder de politiek hoor je dit wel vaker. Kiezen betekent namelijk beslissen. De gangbare mening is dan ook dat snel beslissen een belangrijke vaardigheid is van succesvolle ondernemers. Als uitstel echter geen afstel betekent en de tijdwinst mogelijk nieuwe informatie oplevert is hier niets mis mee!
Een lastige beslissing of keuze uitstellen kan ook uit onzekerheid ontstaan. Professor Ruth Chang gaat dieper in op het nemen van moeilijke beslissingen in deze TED-video:
Er speelt van alles door ons hoofd en dan vooral kritiek welke we voeden door onzekerheid. Stel je bijvoorbeeld ook wel eens een of meerdere van deze vragen?
- Weet ik er wel genoeg vanaf?
- Loopt dit niet verkeerd af?
- Wil ik dit echt en hoezo dan?
- Brengt dit mij niet in de problemen?
- Ik heb het toch best goed nu
- Nu heb ik nog zekerheid
- Waarom zou ik risico gaan lopen?
Zo ja, reken dan nu af met je gepieker en misschien wel je passiviteit. Dat geeft je een tevreden, beter gevoel en vast het beste resultaat.
Denk na over datgene waar je werkelijk achter kunt staan en laat moeilijke keuzes je maken to wie je wilt zijn | Ruth Chang
Kiezen is menselijk
Waarom maken we eigenlijk keuzes en bestaan er technieken die je kunnen helpen om je keuzestress te verminderen? De onderliggende vraag is veelal wat je eigenlijk wil. Daarbij kom je uit bij je behoeften en jouw motivatie om in die behoefte te voorzien. Zo noemt de auteur William Glasser in zijn boek 'Choice Theory' vijf basisredenen om je keuzes te maken. Als vanzelfsprekend bestaan deze, en dat is een geruststelling, uit menselijke behoeftes:
- overleving
- liefde en erbij horen
- macht
- vrijheid en
- plezier.
Ons brein
Wist je dat je brein een, door de evolutie ontwikkeld, dieper gelegen hersengebied heeft dat je laat zoeken naar betere opties met meer waarde? Zo anticipeer je op beloningen en kosten. Gelukkig is er inmiddels een update ontstaan met een ietwat verfijnder systeem. Daarmee kan je flexibeler de voors en tegens afwegen.
Dommer door meer keuzes?
Dat vroeg de Universiteit van Nederland zich af in onderstaand college met NWO. Dr. Frenk van Harreveld legt uit waarom je meer aandacht trekt met 24 verschillende sapjes, maar juist meer verkoopt met vier verschillende sapjes. En weet je waarom je pas gekochte kleding altijd mag ruilen?
Paradox van keuzes
Afsluitend is het goed om te weten dat elke nieuwe keuzemogelijkheid minder welzijn toe voegt dan de voorgaande... Wat? Jawel, dit stelt de Amerikaanse psycholoog Barry Schwartz in zijn boek De paradox van keuzes. Het heeft te maken met de wet van de afnemende meeropbrengsten:
22 Tips om de beste keuzes te maken
In dit overzicht verzamelen we een groeiend aantal tips. Kijk wat bij je past en waar je echt wat mee kunt voor jouw specifieke keuzeproces. De keuze voor een wending in je carrière of relatie is natuurlijk wezenlijk anders dan de keuze van een koffiezetapparaat of zeilboot... Heb je een aanvullende tip? Tip ons voor de meest complete keuzelijst van Nederland.
1. Laat je hart spreken
Kies uit je hart in plaats van je hoofd. Daarvoor bestaat deze fysieke techniek:
- Sluit je ogen
- Haal een paar keer diep adem (in door je neus, uit door je mond). Laat bij het uitademen alles los wat je niet meer nodig hebt
- Leg je hand op je hart
- Vraag jezelf af welk gevoel de keuze je geef; licht of zwaar.
Maakt de keuze je blij en gelukkig en ervaar je misschien zelfs meer vrijheid en liefde? Vervul je er je belangrijke waarden mee? Of is je gevoel bij je keuze eerder benauwend, onrustig of wat bezorgt? Het lichtste gevoel is de beste keuze!
2. Kies positief
Bedenk bij een moeilijke keuze eens alleen welke positieve invloed deze heeft op je leven. Waarom zou je dit vooral wel doen? Daarvoor kan je vast heel veel redenen bedenken en voel nu maar eens wat dat met je doet. Zo stap je met een positief gevoel misschien zelfs uit je comfortzone. Angst een een slechte raadgever dus richt je op je verlangens.
3. Omarm je angst
Tara Mohr beschrijft in haar boek ‘Playing Big’ twee soorten angst met elk dezelfde lichamelijke reactie in je lichaam: 'pachad' en 'yirah. Zo houdt de ene angst je klein maar de andere helpt je juist om in je grootsheid te stappen. Door goed gebruik te maken van je angst onderneem je juist actie en volg je je hart, ook bij je keuzes!
4. Relativeer
Pas op met streven naar perfectie want kan je meer ongeluk dan geluk schenken. Ook in je keuzes kan dit uitgangspunt verkeer uitpakken. Je schiet in een kramp en weet het dan misschien wel helemaal niet meer. Relativeer en kies die dingen die gewoon goed zijn: goed is goed genoeg! Dat geeft ook berusting als je later een betere keuze langs ziet komen. Je was je immers bewust van dit motto.
5. Luister naar je behoefte
Probeer een positieve keuze te maken en dat doe je door te kiezen op basis van je eigen behoeften. Dat geeft je een positief gevoel en zelfvertrouwen. Als je dat nalaat, spreken we van een negatieve keuze omdat je bijvoorbeeld je eigen behoefte onvoldoende kent. Of je neemt je behoeften niet echt serieus. Misschien richt je je keuzes zelfs te veel op de behoeften van een ander. Het resultaat kan een negatief gevoel zijn en leiden tot een gebrek aan zelfvertrouwen. Het klinkt misschien wat asociaal maar luister meer naar je eigen behoefte.
'Hoe simpeler hoe beter, want hoe minder keuze je een speler laat, hoe meer kans dat hij het juiste doet.' | Johan Cruijff
6. Wees lief voor jezelf
Besef dat je altijd de beste keuze maakt met jouw kennis op het keuzemoment. Je kiest immers niet expres verkeerd en het is veel te gemakkelijk om achteraf te stellen: 'Als ik 't had geweten dan had ik 't niet gedaan'. Maak jezelf dus geen verwijten; niet vooraf en niet achteraf.
7. Doe niet aan spijt
Moet je een lastige keuze maken? Besluit dan direct dat je niet aan spijt doet. Vraag jezelf af of je er spijt van krijgt als je het gewoon doet maar ook of je er spijt van krijgt als je het niet doet. Kan je beide vragen met ja beantwoorden dan doe je dat waar je geen spijt van krijgt.
8. Droomkeuzes
Bas Klinkhamer helpt als dromendokter mensen om hun dromen te begrijpen maar ook te benutten. Met zijn ‘Droomdagboek’ krijg je de mogelijkheid om je dromen te noteren. Door deze op te schrijven, kies je beter aan de hand van deze hersenspinsels uit je onderbewustzijn. Je kunt namelijk patronen herkennen zodat je je innerlijk beter leert kennen en passende keuzes gaat maken.
9. Neem de gok
Waag een gokje als je er echt niet meer uit komt en de opties liggen redelijk dicht bij elkaar liggen. Daarnaast moet de uitkomst natuurlijk niet al te veel risico met zich meebrengen. Gebruik een dobbelsteen, gooi een muntje op, doe 'iene miene mutte', trek een briefje en laat het lot bepalen. Klaar is kees! Als de uitkomst je niet bevalt, heb jij altijd de regie en weet je toch weer meer. Ga dan naar onze andere tips.
10. Kies om te leren
Het resultaat van je keuzes is om van te leren. Dankzij deze feedback maak je de volgende keer weer een betere keuze. Dit stelt je keuze in een heel ander daglicht met verzachtende omstandigheden voor je keuze. Je koos immers met de kennis van dat moment en nu kan je gewoon van het gevolg leren. Dat kan niet als je toen niet had gekozen! Je keuze geeft je mogelijk weer nieuwe informatie en nieuwe mogelijkheden. Hoe ontspannen is dat om te beseffen als je weer voor een keuze staat. Fouten maken mag niet maar moet!
11. Gebruik je eerdere keuzes als baken
Je hebt natuurlijk al veel vaker keuzes gemaakt. Denk eens terug aan je gelukkigste keuzes ongeacht of het om iets materieels bijvoorbeeld om te besparen of iets emotioneels was. Weet je nog hoe je toen koos; rationeel en nadenkend of juist meer impulsief? Blijkbaar was dit voor jouw de wijze om goed te kiezen, gebruik het als je kompas!
12. Verdiep je in de materie
Ons credo is niet voor niets 'Lees je eerst goed in!'. Dat kan offline en online. Het internet is een bron aan informatie maar kies ook daar de juiste bronnen. Aan de hand van de informatie in onze categorieën kom je in ieder geval beter beslagen ten ijs. Gebruik alle hulpinformatie en checklists die je kunt vinden en bekijk de goede voorbeelden. Zodra je extra informatie niet meer meeweegt met je beslissing ben je blijkbaar genoeg geïnformeerd om je keuze te maken.
13. Gebruik een online vergelijker
Met behulp van online platforms vergelijk je tegenwoordig makkelijker verschillend aanbod. Zo kom je eerder tot een voordelig of duurzamere keuze. Op de website van de Consumentenbond staat zelfs een overzicht van vergelijkers voor allerlei verzekeringen, energieleveranciers, providers en mobiele abonnementen. Kijk wel goed naar de onafhankelijkheid van de online vergelijkers en neem de tijd om verschillende keuzemachines in te schakelen.
14. Gebruik je intuïtie
Ken jij de kracht van je eigen intuïtie? Het is namelijk een mooie kennisbron. Echt, je weet veel meer dan je denkt. Ook jij kunt voelen of de keuze die je wilt maken goed voor je is of niet. Neem daarvoor wel de tijd en de ruimte om naar je intuïtie te luisteren.
15. Filter je keuzes
Een beetje webshop heeft een filtermenu zodat je het assortiment kunt terugbrengen naar de essentie. De filters maken je ook direct bewust van de aspecten waar je blijkbaar op kunt letten. Gebruik deze nieuwe invalshoeken en zoek met het voorgeschotelde resultaat ook nog eens door op internet. Je gebruikt het menu dus als trechter en gaat daarna met de uitkomst opnieuw online vergelijken.
16. Vraag online raad
Als je meer wilt weten voordat je een keuze maakt, kan je online ook je vraag voorleggen. Dat kan via verschillende social media. Je kunt ook online reageren onder blogs of een tutorial. Of je stelt je vraag in een aparte groep war je speciaal lid van wordt. Zo kennen LinkedIn en Facebook heel veel groepen voor mensen met speciale interesses en (vak)kennis.
17. Kies assertief
Assertiviteit leer je niet bewust in je schooltijd. Toch is het een vaardigheid die je ook gewoon kunt aanleren en verder ontwikkelen. Zo vonden we deze drie stappen om assertief keuzes te maken bij keuzestress:
- Treed elke dag minimaal één keer assertief op in het maken van een (dagelijkse) keuze;
- Herhaal stap 1. zo vaak mogelijk in zowel grote als kleine keuzes;
- Volg zo nodig een assertiviteitscursus.
18. Gebruik deze creatiespiraal
Dit model van Marinus Knoope kan je gebruiken om je wensen werkelijkheid te maken. In zijn boek De creatiespiraal lees je over de 12 stappen die je nodig hebt om al je wensen te realiseren. Het is een continuum zodat je steeds weer een nieuwe wenscyclus kan starten.

19. Kies onbewust slim
Psycholoog Ap Dijksterhuis laat in zijn boek Het slimme onbewuste zien dat juist het onbewuste allesbepalend is. Hij noemt ook drie interessante manieren hoe mensen keuzes maken:
- De snelle keuze: hierbij denk je nauwelijks na;
- Eerst belangrijke informatie in je op nemen en er dan een nachtje over slapen. Je kiest pas als het daarna nog goed voelt;
- Je analyseert de opgenomen informatie en kiest vervolgens voor het beste alternatief.
20. Omschrijf wat je niet wilt
Als je bijvoorbeeld voor een keuze in je carrière staat, weet je vast wel te benoemen wat je niet wil maar mogelijk niet wat je nu eigenlijk wél wil. Dat geeft niets want juist omschrijven wat je niet wilt, geeft je vast meer inzicht. We vonden daarvoor deze bijzondere oefening Schrikbeeld op het platform 'Carrièretijger'. Extra mooi is de uitdaging die er zit in hun stelling dat kiezen durf vereist maar ook risicovol en eng is. Gelukkig zijn deze stappen zijn ook geschikt voor andere dilemma's.
21. Bekijk reviews
De ervaringen van anderen met een dienst of product kunnen een aardige indruk geven van de kwaliteit van het aanbod. Dit lees je terug in de reviews op de site van de aanbieder maar ook via Google. Neem niet elke review voor waarheid aan. Beoordeel goed of de reactie betrouwbaar is en bekijk meer het gemiddelde.
22. Neem de tijd
Laat je niet dwingen tot een impulsieve beslissing en laat de tijd je niet onder druk zetten. Neem zo mogelijk eerst een stapje terug en probeer om eventuele stress te verminderen. Bij een korte termijn beslissing doe je er goed aan om toch wat tijd te winnen. Neem of vraag de bedenktijd die jij nodig hebt. Zo kan je ook rustiger afvragen: 'Heb ik hier echt zin in?' en 'Hoe goed is dit voor mij? Erover communiceren haalt direct de druk van de ketel en helpt je om beter te kiezen.
Welkom bij de keuzeclub!
Ter geruststelling is het fijn om te weten dat er meer mensen met keuzestress (link Wikipedia) hebben te maken. Lezers van dit hulpbericht stelden namelijk deze vragen op Google:
- Hoe kan je beter keuzes maken?
- Hoe maak je een moeilijke beslissing?
- Wat is een moeilijke keuze?
- Hoe maak je een moeilijke beslissing?
- Wat is een moeilijke keuze?
- Hoe maak je keuzes wanneer je iets gaat kopen?
- Wat is een goede keuze?
- Hoe weet ik of ik de juiste keuze maak?
- Waarom kan ik nooit keuzes maken?
- Hoe maak je een keuze als je twijfelt?
- Wat te doen bij een moeilijke keuze?
- etcetera...
Ervaringsdeskundige in keuzes maken?
We zijn benieuwd hoe jij tot je keuzes komt en je ervaring met bovenstaande tips. Laat het weten via onze contactpagina, ook als je wilt samenwerken. Zo maken we hier de grootste hulpkeuzelijst voor Nederland.
Wil je je verder verdiepen in hoe mensen keuzes maken? Lees dan dit boek over de psychologie van het beslissen of lees gewoon ons laatste Nieuws >>
Ja, ik wil de nieuwsbrief voor de beste keuzes
01-06-2023 Deel